صرافی کریپتولند، سینا استوی و تعیین تکلیف کاربران (آخرین اخبار)

هنوز وضعیت پرونده‌ی 3 هزار میلیارد تومانی کریپتولند مشخص نیست و خبر می‌رسد سینا استوی پس از 9 ماه زندان به قید وثیقه آزاد و از ایران خارج شده است.

حسین فتحی بادی، وکیل سینا استوی 11 نوامبر 2022 (20 آبان 1401) آزادی وی با تأیید آزادی وی گفت:

در مقوله‌ی صرافی کریپتولند و ارز دیجیتال BRG هیچ جرمی اتفاق نیفتاده است!

سینا استوی به قید وثیقه‌ی 130 میلیارد تومانی از زندان آزاد شد. مالباخته‌های کریپتولند با تجمع مقابل دادسرای جرائم اقتصادی ناحیه 32 تهران، خواستار تعیین تکلیف پرونده‌ی سینا استوی و پاسخگویی  بازپرس پرونده شدند. این در حالی است که به نظر می‌رسد استوی به همراه خانواده از ایران خارج شده و با انتشار تصاویری از افراد دولتی مدعی شده که آنان در دزدی اموال مردم در این صرافی نقش داشته‌اند. 

سینا استوی کیست؟

کمتر کسی است که با سینا استوی و توکن بریج اوراکل (Bridge Oracle) با علامت اختصاری BRG، آشنا نباشد. سینا استوی پدیده‌ای است که در سایه‌ی جهل و بی‌اطلاعی مسئولین در زمینه‌ی صنعت ارز دیجیتال پدید آمد، کارآفرین ملی نام گرفت و رشد کرد. وی صاحب یکی از بزرگترین صرافی ارز دیجیتال در ایران و ادمین چندین صفحه در تلگرام، اینستاگرام با بیش از دو میلیون طرفدار و دنبال کننده است. سینا استوی 27 اردیبهشت 1400 توسط سپاه پاسداران به جرم ایجاد اختلال در نظام اقتصادی کشور دستگیر و صرافی کریپتولند توقیف شد.

اکنون بیش از 200 هزار کاربر صرافی کریپتولند جزو مالباختگان ارز دیجیتال در ایران هستند. 

تأسیس صرافی ارز دیجیتال کریپتولند

سینا استوی مهر ماه 1396 از طریق برنامه نویسی یک ربات تلگرامی، خرید و فروش رمز ارزها را آغاز و به صورت عمومی گسترش داد.

وی پس از حدود یک و نیم سال پروفایل سازی و تبلیغات، با تأسیس شرکت یکتا اکسیر سبز، رسماً اولین صرافی ارز دیجیتال را با نام تجاری کریپتولند افتتاح کرد. در کمتر از سه ماه، تراکنش مالی این سایت به 1 میلیارد تومان رسید. صرافی کریپتولند 285 هزار کاربر داشت و گردش مالی شش ماهه‌ی آن، توسط مقامات قضایی 3 میلیارد تومان اعلام شده است.

تأسیس شرکت بریج اوراکل و توکن BRG

سینا استوی در شهریور 99 با همکاری شبکه‌ی ترون و چند نام آشنا در حوزه ارز دیجیتال جهان، شرکت بریج اوراکل (Bridge Oracle) را با توکن اختصاصی بریج (BRG) در مالزی راه‌اندازی کرد.

سینا استوی با هویت ایرانی به علت تحریم‌های آمریکا هرگز نمی‌توانست این توکن را وارد بازار جهانی کند. گفته می‌شود، وی با تغییر نام و معرفی خود به عنوان «هاکان استوی» توانست خود را به عنوان یک شهروند مالزیایی معرفی کند. وی با عرضه‌ی توکن BRG و تبلیغات گسترده، در کمتر از چند ماه ثروت هنگفتی کسب کرد. 

سینا استوی و خرید NFT جک دورسی به قیمت 64 میلیارد تومان!

در اسفند 99، توکن غیر مثلی (NFT) جک دورسی به مزایده گذاشته شد. این NFT اولین توئیت تاریخی جک دورسی مدیرعامل توییتر بود. سینا استوی اولین فردی بود که در این مزایده یک پیشنهاد 2/9 میلیون دلاری برای خرید توکن غیر مثلی جک دورسی ثبت کرد و در نهایت 3 فروردین 1400 مالکیت معنوی این توکن را به دست آورد.

سینا استوی با این خرید که بسیاری از فعالان ارز دیجیتال در جهان، آن را عجیب می‌پنداشتند، توانست در اخبار یاهو فایننس، رویترز و ... دیده شود و شهرتی بین‌المللی در عرصه‌ی کریپتوکارنسی به هم بزند. 

با یک حساب سرانگشتی و با توجه به قیمت دلار در 3 فروردین 1400 (22 هزار تومان)، استوی برای خرید این توکن، مبلغی حدود 64 میلیارد تومان به جک دروسی پرداخت کرده است.

توئیت 64 میلیارد تومانی چه بود؟

توئیت 64 میلیاردی جک دورسی:

«همین الان توئیترمو راه‌انداختم.»

بله. تعجب نکنید. این همان توئیتی است که سینا استوی مالکیت معنوی آن را به قیمت 64 میلیارد تومان خریداری کرد. توئیت مورد بحث، اولین توییتی است که توسط جک دورسی (مدیرعامل توییتر) به اشتراک گذاشته شده است و این امر، آن را به یک قطعه‌ی ارزنده از تاریخ اینترنت تبدیل کرده است.

چندی است NFT‌ها به عنوان روشی برای خرید هنر دیجیتال، استفاده می‌شوند و استوی این توئیت را به عنوان یک توکن غیر مثلی (NFT) خریداری کرد. توکن غیر مثلی، در اصل یک دارایی دیجیتال مبتنی بر بلاکچین و مانند یک اثر هنری، منحصر به فرد است و با چیز دیگری جایگزین نمی‌شود.

توییت دورسی در حراج دیجیتالی در پلتفرم متعلق به پلتفرم Cent، با استفاده از ارز دیجیتال اتر فروخته شد. در زمان فروش، ارزش دقیق پیشنهاد استوی 2،915،835.47 دلار آمریکا بود، که برای یک توییت بسیار سرسام آور به نظر می‌رسید. با اینحال، استوی که مالک جدید نخستین توئیت جک دورسی بود، توضیح داد:

توئیت سینا استوی در مورد توکن غیر مثلی اولین توئیت جک دورسی:

«این تنها یک توئیت نیست!

فکر می‌کنم مردم به زودی درست مانند تابلوی مونالیزا، «ارزش واقعی» این دارایی دیجیتال را درک خواهند کرد.»

سینا استوی که تا آن روز چندان فرد شناخته شده‌ای نبود، با خرید این توکن توانست یک شبه نام خود را در تمامی رسانه‌های خارجی ثبت کند و شهرتی برای خود به هم بزند.

دورسی پیشتر به رسانه‌ها اعلام کرده بود که عواید این پیشنهاد، پس از تبدیل شدن به بیت کوین به مناطق آسیب دیده از کووید 19 در قاره آفریقا اهدا می‌شود. شرکت سنت، پنج درصد از مزایده را به عنوان کمیسیون برداشت و 95 درصد باقی مانده نصیب مردم آسیب دیده در آفریقا شد. خرید این توکن در ایران موجی از خشم را برانگیخت.

مردم فکر می‌کردند در حالیکه ایران تحت شدیدترین تحریم‌ها و بیماری کرونا کمر خم کرده است؛ در شرایطی که به حسابهای یارانه بگیران کمک‌های کرونایی واریز می‌شود، این خریدهای لاکچری کاملاً بی معنا است، چرا که ایران نسبت به این حجم ارزی که به دلایلی غیر از خرید دارو و تجهیزات پزشکی از کشور خارج شد، بسیار محتاج تر است.

از آنجایی که در حال حاضر، تمام دارایی‌های سینا استوی توقیف شده است، مالکیت بعدی این توکن غیر مثلی نامشخص است. اکنون با توقیف صرافی کریپتولند، به نظر می‌رسد استوی این توکن را با پولهای حاصل از کلاهبرداری از مردم ایران خریداری کرده است.

داستان دستگیری سینا استوی چه بود؟

سینا استوی در 27 اردیبهشت 1400 توسط مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری سپاه پاسداران به اتهام اخلال در نظام اقتصادی بازداشت شد.

مرکز جرایم سازمان یافته در بیانیه‌ای اعلام کرد که علت اصلی دستگیری وی توکن غیرقانونی، بدون پشتوانه و غیر معتبر BRG بوده که بعد از 9 ماه تحقیقات و اثبات کلاهبرداری، وارد جریان قضایی شده است. بر طبق بیانیه مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری:

«اعضای «توکن» غیرقانونی، بدون پشتوانه و غیرمعتبر BRG به اتهام اخلال در نظام اقتصادی کشور و با دستور دادسرای ویژه جرایم اقتصادی، دستگیر شدند. مقابله با این شبکه که بنا بر گزارش‌های مردمی، رصدهای میدانی و درخواست‌های کنشگران و مراکز تخصصی و علمی مربوطه، از حدود ۹ ماه پیش آغاز شده بود، اکنون و پس از کامل شدن تحقیقات و اثبات کلاهبرداری‌های آن برای کارشناسان این مرکز، وارد مرحله جدیدی شده و برخورد قضایی با آن در دستور کار دادسرای ویژه جرایم اقتصادی قرار گرفته است.»

علت اقدام قوه قضائیه در مسدودی حساب‌های کریپتولند

اقدام تأمینی بدین معناست که دولت برای حصول اطمینان از اینکه در روزهای پس ازدستگیری، وجوه مردم تصاحب یا دستخوش عملیات پولشویی نشود، اقدام به اعمال مسدودی حساب‌ها و سلب امکان واریز یا برداشت می‌کند.

هدف قوه قضائیه جلوگیری از زیان‌های احتمالی ناشی از تصاحب اموال است و در مورد فسادهای مالی صدق می‌کند. مسدودی حساب‌ها در یک پرونده فساد مالی، جهت تأمین منافع شاکیان صورت می‌گیرد و ممکن است بسته به پیچیدگی‌های پرونده، چند سال به طول بیانجامد.

تکلیف سرمایه‌ مردم در کریپتولند چیست؟

سینا استوی در حساب تویتتر خود مدعی شده است که حدود 270 میلیارد تومان دارایی بلوکه شده در قوه قضائیه و 130 میلیارد وثیقه در قوه‌ی قضائیه دارد.

با این حال هنوز تکلیف مالباختگان صرافی کریپتولند مشخص نیست. لازم است مالباختگان کریپتولند بیش از تمرکز بر شرکت در تجمعات اعتراضی برای تعیین تکلیف، اقدام به شکایت علیه این صرافی کنند تا روند رسیدگی به پرونده تسریع شود. همچنین لزوم شفاف سازی این پرونده از سوی مقامات قضایی بیش از پیش احساس می‌شود.

رانده شدن سینا استوی از سوی جامعه ارز دیجیتال

در تاریخ 14 آوریل 2022، کوین دسک یک گزارش اختصاصی در مورد پرونده‌ی کلاهبرداری صرافی کریپتولند و  سینا استوی منتشر کرد و در آن با اشاره به توکن BRG، آن را نامعتبر ازیابی کرد. این گزارش در صفحه‌ی توییتر کوین دسک نیز به اشتراک گذاشته شد.

ترجمه‌ی توییت کوین دسک:

سینا استوی که به علت خرید (و اخیراً به فروش گذاشتن) یک قطعه NFT از اولین توییت جک دورسی مشهور است، در تلاش است که پس از دو اقدام ناموفق در زمینه‌ی جذب سرمایه در ارز دیجیتال و 9 ماه تحمل زندان، مجدداً بازگردد. وی از سرمایه‌گذاران مالباخته تقاضای اعتماد مجدد را دارد.

در همان تاریخ (14 آوریل 2022) ایلان ماسک سینا استوی را در هر دو حساب توییترش، بلاک کرد. و اینچنین سینا استوی در لیست سیاه مدیرعامل توییتر قرار گرفت.

 وقتی استوی در زیر یکی از توییت‌های ایلان ماسک از وی علت بلاک شدنش را پرسید، ایلان ماسک پاسخی نداد.

سینا استوی و پیشنهاد خرید NFT به ایلان ماسک!

در تاریخ 27 آوریل 2022 در حالی که مالباختگان کریپتولند ماه‌هاست به دنبال مطالبات خود هستند و دادستانی خبر از کسری 800 میلیارد تومانی دارایی این صرافی داده است، سینا استوی، در کامنت یکی از توییت‌های ایلان ماسک، به وی پیشنهاد خرید NFT اولین توییت وی پس از خرید توییتر را داد. استوی مبلغ خرید این NFT را 44 میلیون دلار پیشنهاد داد. اما در جواب چیزی جز سکوت دریافت نکرد.

و این بود داستان پرونده‌ی کلاهبرداری کریپتولند و مدیرعامل آن سینا استوی که پیش از پرداخت بدهی مردم به قید وثیقه آزاد و سپس از کشور خارج شد.

 در حال حاضر این سؤالات مطرح است:

• چرا سینا استوی توانست از ایران خارج شود؟
• چرا به او اجازه‌ی فروش مجدد توکن BRG داده شد؟
• چرا تمام ابزارهای تبلیغاتی مانند بسترهای شبکه‌های اجتماعی با فالوورهای میلیونی مجدداً به وی بازگردانده شد؟
• چه کسی مسئول پاسخگویی به مالباختگان پرونده‌ی کلاهبرداری کریپتولند و توکن BRG است؟

توکن BRG زیر ذره بین: آیا توکن BRG جعلی و غیر معتبر است؟

سینا استوی همواره ادعا می‌کرد که شرکت او یک نهاد جداگانه است که توکن آن تنها به معامله‌گران خارجی عرضه می‌شود، اما نگاهی به رسانه‌هایی با نزدیک دو میلیون دنبال کننده که وی مدیریت آن‌ها را بر عهده دارد، نشان می‌دهد تبلیغ گسترده ای از توکن BRG در اینستاگرام و توییتر فارسی صورت گرفته، به‌طوری که موجب ایجاد فومو (FOMO) میان معامله گران ایرانی شده است و این فومو در ماه فروردین شدت گرفته و به اوج خود رسیده است.

مطالعه این مقاله پیشنهاد می‌شود: اصطلاحات ارز دیجیتال

مشخصات توکن BRG

ارز دیجیتال اوراکل بریج با علامت اختصاری BRG، یک دارایی دیجیتال است که در بایننس اسمارت چین راه‌اندازی شده و تحت استاندارد BEP20 است.

.

با نگاهی به مشخصات کلی این ارز، وضعیت آن عادی به نظر می‌رسد، در ادامه پارامترهای مهمی مانند توکنومیک ایرن ارز را نیز بررسی می کنیم.

بررسی توکنومیک ارز BRG

تیم توسعه‌ی ارز BRG، هیچ اطلاعاتی مبنی بر تعداد هولدرها با کاوشگر بایننس اسمارت چین (BSC) به اشتراک نگذاشته است. اما در صفحه‌ی آخر وایت پیپر آن شیوه‌ی توزیع توکن‌ها با یک نمودار توضیح داده شده است. و با یک نگاه سطحی، شیوه مشکوک توزیع توکن‌ها نظر را به خود جلب می‌کند. تنها 20 درصد از عرضه‌ی کل این توکن از طریق عرضه اولیه صرافی (IEO) به بازار عرضه شده‌اند و 80 درصد از عرضه‌ی کل به بهانه‌های مختلف دست تیم توسعه است:

• تیم توسعه : 10 درصد
• امور حقوقی، حسابرسی و مشاوره: 5%
• بازاریابی: 10%
• توسعه: 10%
• عملیات: 10%
• ذخیره در استخر سپرده‌گذاری: 20%
• فروش خصوصی: 15%
• عرضه عمومی از طریق صرافی متمرکز (IEO): 20%

البته در وایت پیپر توضیح داده نشده است که دو عبارت «توسعه» و «عملیات» دقیقاً شامل چه مواردی است و فروش خصوصی در چه تاریخی برگزار شده است. بنابراین به احتمال زیاد، خریداران ارز BRG قربانی پامپ و دامپ شوند؛ زیرا تنها 20 درصد از این ارز در بازار موجود است و  80 درصد دیگر در اختیار تیم توسعه است.

بررسی نقشه راه ارز BRG

بخش نقشه‌ی راه توکن BRG بسیار خلاصه و مبهم است و در آن هیچ تاریخ خاصی قید نشده است. در دو خط نخست این نقه‌ی راه آمده است که «به علت پیچیدگی موارد استفاده، توضیح نقشه‌ی راه با ذکر جزئیات غیر ممکن است!» سپس در ادامه یه سری موارد کلی مانند تبلیغات به عنوان نقشه‌ی راه توکن BRG گنجانده شده که به خوبی نشان می‌دهد، این توکن کاربردی ندارد.

جذب شرکت‌های بین المللی داده محور برای استفاده از سرویس مبتنی بر اوراکل بریج از جمله مواردی بود که در نقشه‌ی راه ارز BRG قرار گرفته ولی تاکنون هیچ خبر یا گزارشی مبنی بر هیچ گونه سرویس دهی خاصی در رسانه‌های این توکن منتشر نشده است.

همچنین توسعه‌ی یک سیستم اوراکل غیرمتمرکز برای نودها و کاربران به منظور اجرای قرارداد هوشمند غیرمتمرکز از اهداف این پروژه است که تاکنون کوچکترین قدمی در راستای عملی کردن آن برداشته نشده است.

بررسی اعتبار پروژه BRG

توکن BRG در همان ابتدای راه‌اندازی پروژه بریج، شکایت بنیانگذار وبسایت Bitcoin.com را در کارنامه کاری خود ثبت کرد. در تاریخ 4 ژانویه 2021 (15 دیماه 99)، یعنی تنها 4 ماه پس از انتشار توکن، میت توکای (Mate Tokay)، بنیانگذار سایت بیت کوین، طی بیانیه ای از این پروژه، توکن آن و صاحب امتیاز این توکن، سینا استوی شکایت کرد. علت این شکایت عدم پرداخت حق الزحمه مشاوران و دستکاری قیمت این توکن در بازار عنوان شد.

توکای با اعلام اینکه اطلاعات BRG مندرج در سایت کوین مارکت کپ نادرست بوده و میزان عرضه کل و عرضه در گردش با یکدیگر همخوانی ندارد، این پروژه را زیر سؤال برد و افزود این اقدام سینا استوی به معنای دستکاری در بازار و یک علامت هشدار است.

توکای هشدار داد پیش از آنکه سرمایه گذاران قربانی این پروژه شوند، باید وضعیت این پروژه بررسی و اصلاح شود و چاره‌ای جز اقدامات قانونی نیست. وی همچنین با مراجع فعال در بازار ارز دیجیتال و صرافی‌ها تماس گرفت و آن‌ها را در جریان این موضوع قرار داد.

بیانیه انجمن فناوران زنجیره بلوک در مورد توکن BRG

انجمن فناوران زنجیره‌ی بلوک در سال 1396 و با نام «انجمن بلاکچین ایران» فعالیت خود را آغاز کرد. این انجمن، مؤسسه‌ای غیر انتفاعی و خود گردان متشکل از کارآفرینان، کارشناسان، متخصصان، فعالان و علاقه‌مندان حوزه بلاکچین است. این انجمن پیرو سؤالات مردمی در مورد سرمایه‌گذارب در ارز BRG، بیانیه ای در اسفند 1400 منتشر کرد و در آن به شرح رویکرد خود در این رابطه پرداخت.

به نظر می‌رسد این رویکرد شفاف انجمن فناوران زنجیره‌ی بلوک، هر گونه ابهام در مسئله‌ی توکن BRG را برطرف می‌کند.

سرنوشت توکن BRG چه خواهد شد؟

از تاریخ 18 می 2021 (28 اردیبهشت) حذف شت کوین BRG از صرافی‌ها آغاز شد. صرافی کوکوین، چنجلی، صرافی HitBTC و سایر صرافی‌ها تمامی واریزها و برداشت‌های توکن BRG را متوقف کردند. با این حال، توکن بریج همچنان در صرافی کوینکس و صرافی پنکیک سواپ موجود و بساط کلاهبرداری پهن است.

آیا پروژه Bridge Oracle متوقف می‌شود؟

مشروعیت پروژه Bridge Oracle توسط بسیاری از کارشناسان داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گرفت و نهایتاً آن را کلاهبرداری به روش پانزی و توکن BRG را شت کوین ارزیابی کردند. سپس کاوه مشتاق، کارشناس حوزه رمزارز، به طور رسمی اقدام به طرح دعوی علیه سینا استوی در دادگاه‌های کشور کرد.

آغاز مجدد تبلیغات توکن BRG 

چندی است در جریان جام جهانی، تبلیغات توکن کلاهبرداری BRG از شبکه‌ی پرشیانا، پارتنر ایرانی اینترنشنال مابین مسابقات فوتبال جام جهانی پخش می‌شود.  

سینا استوی مدتی است که این توکن را در فضای توییتر تبلیغ می کند و با استفاده از تمامی رسانه‌های قبلی، مجدداً اقدام به فروش توکن بریج کرده است.

بسیاری از هم میهنان در جریان دستگیری سینا استوی، از ماهیت توکن جعلی وی آگاه شدند. اما داده‌های بایننس اسمارت چین نشان می‌دهد که خرید و فروش این توکن همچنان ادامه دارد و هنوز بسیارند سرمایه‌گذارانی که تحت تأثیر تبلیغات، این توکن را خریداری می‌کنند. 

با توجه به داده های وبسایت کوین گکو، حجم معاملات 24 ساعته‌ی ارز BRG حدود 538 هزار دلار است. این میزان حجم معاملات یک هشدار جدی است که نشان می‌دهد، کلاهبرداری همچنان ادامه دارد. 

ارز دیجیتال خرگوشی و قانون گذاری لاکپشتی

اینچنین اتفاقات به وضوح جای خالی قوانین صریح و شفاف در حوزه ارز دیجیتال را یادآور می‌شود. واقعیت این است که ایران، در طول ده سال فعالیت جدی در حوزه ارز دیجیتال، جز چند ابلاغیه از طرف بانک مرکزی و چند مصوبه مبهم از سوی هیئت دولت، عملاْ هیچ اقدام خاصی برای تعیین تکلیف و قانون گذاری در زمینه ارز دیجیتال و صرافی‌ها صورت نداده است. هیچ قانونی از طریق مجلس طرح نشده و به تصویب نرسیده است.

واضح است ایران در این زمینه‌ها بسیار دیرهنگام و به کندی عکس‌العمل نشان می‌دهد و بدیهی است قربانیان اصلی مردم هستند.

عدم وجود رگولاتوری در این زمینه موجب شد، حساب کاربران کریپتولند به مدت 9 ماه بلوکه بماند. قوه قضائیه در واقع قصد داشت با اقدام تأمینی خود، مانع از تضییع حق کاربران شود و اطمینان حاصل کند خللی در اموال ایجاد نمی‌شود. این ارگان با آگاهی از امکان وارد شدن زیان به کاربران، جبران خسارت را بر عهده شخص استوی گذاشته است.

علت این امر این است که صرافی‌های ایران، در بهترین حالت، صرفاٌ شرکت‌های ثبتی هستند و مجوزی از نهادهای مالی مانند بانک ملی مرکزی ندارند. بنابراین در صورت بروز مشکل یا ورشکستگی، هیچ مسئولیتی متوجه دولت نیست و جبران تمامی ضرر و زیان بر عهده مدیرعامل شرکت و بانی کسب و کار است.