تاثیر رکود اقتصادی بر بیت کوین

جامعه جهانی بعد از بیماری کرونا دچار تغییرات بسیاری شد. قرنطینه، کمبود مواد غذایی، تغییر سبک زندگی مردم تا آنلاین شدن بسیاری از شغل‌ها از جمله مواردی بود که اتفاق افتاد. ولی انسان نشان داد که می‌تواند این مرحله را هم پشت سر بگذارد. بانک مرکزی آمریکا برای اینکه بتواند سطح درآمد و رفاه مردم را حفظ کند، با پرداخت وام‌هایی به مردم باعث افزایش تورم در این کشور شد. بعد از گذشت مدتی از بیماری کرونا، برای کنترل تورم مجبور شد که با افزایش نرخ بهره، منابعی که به دست افراد جامعه سپرده بود را دوباره به خزانه خود برگرداند. اما این کار بدون مشکل نبود و مشکلاتی برای اقتصاد آمریکا و جهان به وجود آورد. یکی از این مشکلات که احتمالا بازارهای مالی و کریپتو کارنسی را تهدید می‌کند، رکود اقتصادی و تاثیرات آن است که در ادامه به طور جامع به آن می پردازیم.

رکود اقتصادی چیست؟

تعریف کلاسیک رکود اقتصادی به این شکل است که در یک کشور، در دو دوره سه ماهه پی در پی رشد تولید ناخالص داخلی یا GDP منفی منتشر شود. رکود هنگامی رخ می‌دهد که اختلالی منفی در تعادل بین عرضه و تقاضا پدید می‌آید. در واقع، بین میزان کالایی که مردم می‌خواهند بخرند، میزان کالا و خدماتی که تولید‌کنندگان می‌توانند ارائه کنند و قیمت کالاها و خدمات فروخته شده، عدم توازن پدید می‌آید و در نتیجه، رشد اقتصاد کاهش پیدا می‌کند. رابطه بین عرضه و تقاضا در یک اقتصاد بر نرخ تورم و نرخ‌های بهره اثر می‌گذارد. نرخ‌های بالای بهره، هزینه‌ها را برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بالا می‌برد و رشد اقتصاد را کند می‌کند. تورم هنگامی رخ می‌دهد که قیمت کالاها و خدمات بالا می‌رود. به عبارت دیگر، ارزش پول کاهش پیدا می‌کند. البته تورم لزوماً پدیده‌ای منفی نیست. در واقع تصور می‌شود نرخ پایین تورم به افزایش فعالیت‌های اقتصادی منجر می‌شود. اما اگر نرخ بالای تورم با میزان بالای تقاضا همراه نباشد، ممکن است برای اقتصاد مشکل پدید آید و در نهایت رکود رخ دهد.

بررسی بازار در دوران کرونا

با بررسی GDP ایالات متحده در سال‌های 2018 تا 2022 می‌توان به نتایج جالبی رسید. در ابتدای شروع کرونا در آمریکا یعنی Q2 سال 2020، شوک بزرگی به بازار وارد می‌شود و رشد تولید ناخالص داخلی منفی می‌شود. بعد از این اتفاق با تزریق پول در بازار توسط فدرال رزرو، تولید ناخالص داخلی دوباره مثبت می‌شود. ولی این تزریق پول فقط نقش یک مسکن را دارد و این کار می‌تواند اثرات بلند مدتی را برای این اقتصاد به همراه داشته باشد. بعد از فروکش کردن بیماری کرونا، اثرات منفی کرونا پدیدار شد. یکی از اصلی‌ترین اثرات کرونا، کاهش تقاضا در بازار بود. فدرال رزرو برای افزایش تقاضا در بازار مجبور به دادن وام‌های بسیار شد. در پی این کار تورم افزایش پیدا کرد و بازارهای مالی مثل کریپتو شدیدا رشد کردند. بعد از فروکش کردن کرونا بانک مرکزی امریکا در جهت کاهش تورم گام برداشت و با افزایش پله‌ای نرخ بهره باعث ریزش در بازارهای مالی و کاهش تورم شد. ولی این عمل بدون عوارض نبود و توانست تاثیر خود را بر اقتصاد این کشور بگذارد. یکی از این تاثیرات می‌تواند رکود اقتصادی باشد. همانطور که مشاهده می‌کنید در Q1  و Q2 سال 2022، رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا منفی بوده است. طبق تعریفی که از رکود داشتیم اگر دو دوره سه ماهه پی در پی GDP منفی شود، اقتصاد با رکود مواجه می‌شود پس می‌توان گفت که اقتصاد آمریکا در سال 2022 با رکود اقتصادی مواجه شده است.

رکود اقتصادی را می‌توان از جنبه‌ای دیگر به آن نگاه کرد و آن تغییر منحنی اوراق قرضه ده ساله به دو ساله، یا ده ساله به شش ماهه است. که در صورتی که این منحنی معکوس شود، به معنی شروع رکود در یک اقتصاد است.

همانطور که مشاهده می‌کنید، منحنی اوراق قرضه ده ساله به دو ساله به عدد منفی 0.74 رسیده است. این نشان دهنده ورود اقتصاد آمریکا به رکود می‌باشد. رابطه اوراق قرضه با بازار بدین صورت است که بازدهی اوراق قرضه با میزان تقاضا و قیمت آنها رابطه عکس دارد. به این معنی که هر چقدر تقاضا برای آنها افزایش یابد، قیمت‌ها بیشتر و بازدهی آنها کمتر می‌شود. افزایش تفاوت اوراق بازدهی بلند مدت ده ساله با اوراق کوتاه مدت دو ساله یا شش ماهه، این پیام را برای ما دارد که سرمایه گذاران نسبت به آینده نزدیک یعنی دو سال یا شش ماه بدبین هستند و ترجیح می‌دهند سرمایه خود را از بازارهای ریسکی خارج کنند و اوراق قرضه بلند مدت با سود کمتر را خریداری کنند. این اقدام باعث افزایش بیشتر اوراق قرضه کوتاه مدت می‌شود و در نهایت باعث معکوس شدن منحنی ده ساله به دو ساله می شود. این خروج پول از بازارهای مالی، باعث کمبود نقدینگی در بازارهای مالی می‌شود و می‌تواند همزمان باعث منفی شدن GDP هم بشود. این کمبود نقدینگی می‌تواند باعث کاهش تقاضا در بازار هر کشوری شود و در نتیجه توازن عرضه و تقاضا تغییر می‌یابد و کشور مذکور وارد رکود اقتصادی می‌شود.

با بررسی شرایط و آمارهای اقتصادی ایالات متحده، متوجه می‌شویم که تعریف اول رکود اقتصادی یعنی منفی شدن دو دوره سه ماهه پی در پی اتفاق افتاده است. بر اساس این آمار، سه ماهه دوم سال 2022 عدد GDP برابر منفی 0.6 درصد و سه ماهه سوم برابر منفی 2.1 درصد است و سه ماهه سوم سال 2022 هنوز به پایان نرسیده تا به عدد نهایی برسیم. تعریف دوم در مورد منحنی بازده اوراق ده ساله به دو ساله (یا شش ماهه) بود که دقیقا این منحنی در محدوده منفی قرار دارد. پس تعریف دوم هم اخطار ورود اقتصاد به رکود را می‌دهد. همانطور که در شکل مشاهده می‌کنید، عدد منفی 0.74 درصد فقط در سال‌های 1981-1982 محقق شده است. این نشان دهنده وضع هشدار دهنده اقتصادی ایالات متحده است. حتی در بحران مالی سال 2008 که باعث سقوط بسیاری از بازارهای مالی شد، اعداد بالاتر از این عدد بودند. این موضوع نشان دهنده عمق بدبینی سرمایه گذاران به آینده بازار است. با بررسی اوراق قرضه ده ساله به سه ماهه به عدد منفی 0.24 می‌رسیم که نشان دهنده عمق ناامیدی سرمایه گذاران در کوتاه مدت است.

علاوه بر ناامیدی سرمایه گذاران در بازارهای ایالات متحده در حوزه یورو هم اعداد امیدوار کننده وجود ندارد. اختلاف بازدهی اوراق قرضه ده ساله به دو ساله بزرگترین اقتصاد اروپا یعنی آلمان عدد منفی 0.24 را نشان می‌دهد که از 1999 تا به حال بی سابقه بوده است.

شاخص ISM چیست؟

علاوه بر تولید ناخالص داخلی شاخص‌های دیگری هم سیگنال رکود اقتصادی آمریکا را به ما می‌دهند. شاخص ISM مخفف عبارت Institute for Supply Management به معنای موسسه مدیریت عرضه است. این موسسه فعالیت‌های اقتصادی را در دو بخش تولیدی و خدماتی مورد سنجش قرار می‌دهد. انتشار ماهیانه داده‌های ISM شامل اطلاعات کلیدی نظیر تغییرات در سطح تولید است. داده‌های ISM به عنوان داده مهم اقتصادی در هر دو بخش تولید و خدمات کاهش چشم‌گیری داشته است که این شاخص در بخش تولید بیشتر بوده است.

شاخص PMI چیست؟

شاخص PMI یا به عبارت دیگر” شاخص مدیران خرید” در واقع محاسبات و داده‌های مرکبی است که، اطلاعات جامع و کاملی در رابطه با احساسات و همچنین شرایط اقتصادی حاکم در بازار به ما می‌دهد. همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید، بخش تولید در ایالات متحده با رکود قابل توجهی مواجه شده است.

با بررسی این شاخص‌ها می‌توان دریافت که ایالات متحده در حال ورود به رکود اقتصادی است اما فدرال رزرو هنوز این موضوع رد یا تایید نکرده است.

پیوت فدرال رزرو چیست؟

به دوره زمانی که فدرال رزرو بعد از یک دوره افزایش نرخ بهره شروع به کاهش نرخ بهره می‌کند پیوت فدرال رزرو می‌گویند. با بررسی 60 سال گذشته، بازارهای مالی و اثرات پیوت فدرال رزرو بر آنها به نکات جالبی برمی‌خوریم. مهم‌ترین نکته این است که معمولا بعد از گذشت 3 تا 6 ماه اثرات رکود نمایان می‌شود و بازارهای مالی دچار ریزش‌های سنگینی می‌شوند. می‌توان گفت اثر رکود در بازارهای مالی با یک تاخیر زمانی در بازارها اعمال می‌شود.

برای بیان دلیل منطقی این امر باید بگوییم که دوره زمانی اثرگذاری نرخ بهره فدرال رزرو بر اقتصاد و بازارهای مختلف متفاوت است. وقتی فدرال رزرو نرخ بهره افزایش می‌دهد، در زمان کوتاهی این اثر بر بازارها ظاهر می‌شود. اما این اثر در اقتصاد با یک تاخیر 8 تا 10 ماهه اتفاق می‌افتد. به طور مثال فدرال رزرو در مارچ 2022 نرخ بهره را 0.25 درصد افزایش داد. در حال حاضر اثر آن 0.25 درصد را در اقتصاد می بینید. ولی هنوز اثرات افزایش 0.5 درصد و 3 بار افزایش 0.75 در اقتصاد دیده نشده است.

بیت کوین و اثر رکود اقتصادی

در عمر کوتاه بیت کوین رکود عمیق اقتصادی اتفاق نیفتاده تا بتوانیم به درستی تعیین کنیم که چه اتفاقی برای بیت کوین می‌افتد. ولی می‌توان گفت که به دلیل همبستگی بسیار بالای بیت کوین با بازارهای مالی ایالات متحده، احتمالا روندی شبیه به بازارهای مشابه به خود می‌گیرد. روند بازار ارز دیجیتال در چند سال اخیر به دلیل ورود سرمایه گذاران امریکایی روندی شبیه S&P500 یا Nasdaq گرفته است. سرمایه گذاران سازمانی، تحلیلی متفاوت با تحلیل تریدرها دارند. پس می‌توان گفت که با تغییر سرمایه گذاران عمده در بازار ارز دیجیتال، شما هم به عنوان یک تریدر باید سطح دید و تحلیل‌های خود را نسبت به نوسانات بازار، تغییر دهید. سرمایه گذاران سازمانی، دارای مشاوران بسیار زیادی هستند که به آنها توصیه می‌کنند در چه زمانی به بازار ورود کنند و در چه زمانی از بازار خارج شوند. شما به عنوان یک سرمایه گذار یا تریدر باید سعی کنید در جهتی حرکت کنید که بتوانید در نوسانات شدید مالی بازار، سرمایه خویش را حفظ کنید.

در سال 2019 و در عمر بیت کوین یک بار پیوت فدرال رزرو اتفاق افتاده است. همانطور که مشاهده می‌کنید شاخص S&P500 حدود 36 درصد ریزش را تجربه کرده است و در همین دوره زمانی، یعنی فوریه و مارچ 2020 بیت کوین با ریزش 63 درصدی مواجه شده است. به احتمال زیاد، در صورت ریزش بازارهای مالی سنتی ایالات متحده، بازار ارز دیجیتال هم با ریزش‌های مشابهی و حتی شاید بیشتر مواجه می‌شود.

جمع بندی

طبق گذشته بازار و تاثیر گذاری پیوت فدرال رزرو، می‌توان گفت که احتمالا بازارهای مالی در ماه دسامبر کف معتبری را تجربه می‌کنند و بعد یک رالی صعودی شروع می‌شود. در جلسه بعدی FOMC احتمالا نرخ بهره کاهشی می‌شود و طبق پیش‌بینی‌ها در ماه اپریل، دیگر افزایش نرخ بهره نخواهیم داشت. به دلیل اینکه بازارهای مالی معمولا از فدرال رزرو جلوتر عمل می‌کنند و کاهش نرخ بهره را زودتر قیمت گذاری می کنند. طبق این پیش‌بینی می‌توان انتظار یک رالی خوب را در اواسط فوریه 2023  پیش بینی کرد. احتمالا این رالی 3 یا 4 ماه به طول می‌انجامد و بعد از آن پیوت فدرال رزرو و اثرات آن ظاهر می‌شوند. طبق بررسی گذشته بازار، می‌توان پیش‌بینی کرد که احتمالا پیوت فدرال رزو که با ریزش بازار همراه است، در ماه‌های آگوست تا نوامبر اتفاق می‌افتد که باید قبل از ریزش از بازار خارج شوید. طبق بررسی بازارها در طی دوره‌های زمانی گذشته، طلا نمی‌تواند رالی قدرتمندی مثل بازارهای مالی داشته باشد و احتمالا در یک رنج منفی حرکت می‌کند.