مهاجرت گسترده ماینرهای چینی در پی ممنوعیت استخراج رمزارز در چین

• 19 تیر 1400
• نویسنده : کارشناس دنیای ترید

در هفته‌های اخیر، چین با متوقف کردن عملیات استخراج بیت کوین دست کم در پنج استان یا منطقه غنی از معادن زغال سنگ یا نیروگاه‌های آبی، به شدت با استخراج ارز دیجیتال برخورد کرده است.

در این مطلب از دنیای ترید، تحلیل جامعی از دلایل ممنوعیت استخراج رمزارز در چین، همچنین چشم انداز آینده این صنعت در کشور چشم بادامی‌ها را بخوانید.

نگرانی های زیست محیطی و ممنوعیت استخراج بیت کوین 

به اعتقاد متخصصان صنعت، عامل اصلی ممنوعیت و سرکوب استخراج ارز دیجیتال، سیاست زیست محیطی چین است. بخصوص، در شرایطی که سیاست خنثی‌سازی انتشار گاز دی اکسید کربن در چین، به دلیل کاهش چشمگیر تولید برق وابسته به زغال سنگ، موجب ایجاد کمبود انرژی در این کشور شده است. در حال حاضر دولت چین در حال تلاش برای جبران جای خالی سوخت‌های فسیلی است که سابقاً بیش از 57 درصد انرژی برق این کشور را تأمین می‌کرده است.

وینستون ما (Winston Ma)، یکی از استادیاران حقوق در دانشگاه نیویورک در این مورد گفت:

«سیاست خنثی سازی انتشار گاز دی اکسید کربن، موجب توقف تولید برق با استفاده از زغال سنگ، منبع اصلی انرژی کشور، شده است.»

وی افزود:

« چین در جستجوی پر کردن این شکاف عمیق، ناگزیر شد حاشیه‌های شبکه برق خود را زیر و رو کند.»

اهداف اصلی سیاست خنثی سازی گاز دی اکسید کربن در چین

سیاست خنثی‌سازی انتشار گاز دی اکسید کربن در چین دو هدف را دنبال می‌کند. هدف چین در گام اول، این است که انتشار دی اکسید کربن را تا قبل از ۲۰۳۰ از نقطه اوج گذرانده و در گام دوم، قصد دارد پیش از ۲۰۶۰ از نظر تصاعد کربن به سطح خنثی برساند. این به معنای رسیدن به صفر خالص انتشار دی اکسید کربن در مقطعی قبل از این مهلت است.

بر اساس این سیاست، دولت پکن باید تا سال 2030، میزان انتشار دی‌اکسیدکربن خود را از نیروگاه‌های زغال سنگ سوز، به نصف کاهش دهد. بر اساس گزارش مؤسسه آب و هوایی ترنزیشن زیرو (TransitionZero)، در مسیر تحقق این هدف، چینی‌ها باید منبع تولید 364 گیگاوات (GW) نیروی زغال سنگ را تعطیل یا مدرن‌سازی کنند و یا به منظور تأمین نیرو در موارد اضطراری، آن‌ها را در حالت نیمه تعطیل درآورده و در ظرفیت ذخیره قرار دهند. نکته جالب توجه این است که 364 گیگاوات، بسیار عظیم و برابر است با یک سوم کل نیروی مصرفی در چین.

آرتور لی، بنیانگذار یک شرکت استخراج انرژی پاک در پکن گفت:

« دولت قصد دارد به منظور ایجاد ثبات مالی و بنا به دلایل امنیت انرژی، تجارت و استخراج ارز دیجیتال را سرکوب کند.»

فشار حداکثری دولت چین بر صنعت ارز دیجیتال

بر اساس گزارشی که نشریه دولتی چین موسوم به پیپلز دیلی (People’s Daily) مورخ 30 سپتامبر سال 2020، منتشر کرد و در وب سایت رسمی دولت مرکزی نیز باز نشر داده شد، چین محدودیت‌های زیادی را برای انتشار گاز دی اکسید کربن تعیین کرده و تلاش خواهد کرد تا اهداف آب و هوایی را تحقق بخشد.

دولت‌های محلی، بخصوص دولت‌های واقع در شمال چین که به شدت به نیروی زغال سنگ وابسته هستند، سخت در تلاشند تا اهداف آب و هوایی سخت‌گیرانه تعیین شده از سوی دولت مرکزی را اجرا کنند. عمده تولیدکنندگان برق مبتنی بر ذغال سنگ، مانند مغولستان داخلی و سین کیانگ که در گذشته، دو مرکز اصلی استخراج ارز دیجیتال در چین بودند، از جمله اولین مناطقی هستند که از سوی دولت مرکزی دستورالعمل‌های سرکوبگرانه، برای تعطیلی شرکت‌های پرمصرف، از جمله مشاغل استخراج بیت کوین دریافت کرده‌اند.

انرژی برق در چین جیره بندی می شود!

پس از این جریانات، نشریه دولتی اورینتال اوت لوک (Oritental Outlook) گزارش داد که چنین تغییرات فاحشی با واکنش شدید شرکت‌ها و دولت‌های محلی مواجه شده است. بر اساس این گزارش، مدیر کل یک شرکت سوخت مایع زغال سنگ اظهار داشت که در راستای تبعیت از برنامه کاهش انرژی زغال‌سنگ‌سوز، ناگزیر شده تمامی کارخانجات خود را به طور کامل تعطیل کند.

همچنین در گزارش پیپلز دیلی آمده است كه یكی از دولت‌های محلی شمال چین، برای تبعیت از سیاست خنثی سازی انتشار گاز دی اکسید كربن، اقدام به خاموشی شبانه معابر می‌كند.

در این گزارش مقامات ارشد دولت خاطر نشان کرده‌اند که در دولت «صداهایی» به اعتراض بلند شده که خواهان شل کردن حلقه محدودیت‌ها هستند. دولت چین در این خصوص، خواستار حفظ وحدت بین مقامات مختلف بوده و در حالی بر اهمیت دستیابی به اهداف زیست محیطی تأکید دارد که تا کنون حاضر به اعطای هیچ امتیازی به مشاغلی که از اجرای این سیاست‌ها آسیب دیده‌اند، نشده و در مقابل این سؤال که دولت مرکزی برای جبران ضرر و زیان این مشاغل چه برنامه‌ای دارد، سکوت اختیار کرده و تاکنون هیچ پاسخ مستقیمی نداده‌ است.

ارز دیجیتال اولین قربانی سیاست های زیست محیطی دولت چین

برای آرام کردن فضای نارضایتی و مدیریت شرایط، کمیته ثبات و توسعه مالی شورای دولتی چین خواستار ممنوعیت و سرکوب استخراج و معاملات ارز دیجیتال در 21 ماه می شد.

آرتور لی با تأکید بر اهمیت چنین تصمیمی گفت:

« این کمیته متشکل است از مقامات ارشد ارگان‌های مهم دولتی مانند کمیسیون توسعه ملی و اصلاحات، وزارت امنیت عمومی، کمیسیون تنظیم مقررات اوراق بهادار دولت چین و تصمیم ممنوعیت و سرکوب مبادلات ارز دیجیتال توسط اعضای این بخش‌ها اتخاذ شده است.»

وی افزود:

«تاریخ نشان داده که سیاست‌های اتخاذ شده در چنین مقیاسی، به طور کامل، اجرایی شده و به سختی برگشت‌پذیر هستند.»

چراغ صنعت اررز دیجیتال چین خاموش می شود

تانگشان، یکی از بزرگترین مراکز تولید فولاد در استان هبئی واقع در چین مرکزی، در راستای تبعیت از سیاست خنثی‌سازی دی اکسید کربن، اقدام به کاهش 50 درصدی تولید خود در ماه مارس کرد. سایر صنایع نیز، مانند صنعت ساخت و ساز، تولید، حمل و نقل و پتروشیمی نیز در لیست صنایع پرمصرف قرار دارند.

طبق برآورد نیک هسن (Nick Hasen)، مدیرعامل شرکت نرم‌افزار استخراج رمز ارز لوکسور (Luxor)، انرژی مصرفی ناشی از کل عملیات استخراج بیت کوین در چین، از 2.2 گیگاوات فراتر نمی‌رود.این مقدار ناچیز، در مقایسه با حفره انرژی 364 گیگاواتی ناشی از ممنوعیت استفاده از زغال سنگ، رنگ می‌بازد. ظاهراً استخراج رمزارز، تنها یکی از بی‌شمار قربانیان صنعتی، در راه نیل به اهداف آب و هوایی است. این سیاست تمامی صنایع پرمصرف را هدف قرار داده است.

باید ارز دیجیتال از سوخت پاک استفاده کند!

«هدف از این سیاست، استفاده از انرژی آبی بیشتر و توسعه انرژی بادی و خورشیدی (فتوولتاییک) و در نتیجه بیرون راندن سوخت فسیلی از چرخه انرژی کشور است.»

این مسئول در شرکت استخراج انرژی پاک، در مورد علت ممنوعیت استخراج رمزارزها تصریح کرد:

 «یکی از دلایلی که منجر به قرارگیری صریح استخراج رمزارز در لیست ممنوع‌ها می‌شود، این است که بخش قابل توجهی از انرژی مورد استفاده در استخراج ارز دیجیتال، مستقیماً از ذغال سنگ تأمین می‌شود.»

در حالی که استخراج کنندگان رمز ارز در استان‌های جنوب چین، در فصل بارندگی، از نیروی مازاد برق تولیدی توسط نیرگاه‌های آبی بهره می‌برند، در فصل خشک، گرایش دارند برق خود را از تولیدکنندگانی مانند سین کیانگ (اویغورستان) و مغولستان داخلی تأمین کنند که نیروگاه‌هایشان عمدتاً از زغال سنگ برای تولید برق تغذیه می‌کنند.  

البته باید به این نکته توجه کرد که صنعت استخراج رمزارز می‌تواند به دلیل نحوه عملکرد، هدف سهل الوصولی باشد.

موضع قاطعانه دولت چین در قبال ارز دیجیتال

در تاریخ 29 مارس 2021، اندکی پس از اینکه نهاد ملی قانونگذاری جمهوری خلق چین موسوم به کنگره ملی خلق، طی دو جلسه، قانون خنثی‌سازی گاز دی اکسید کربن را به تصویب رساند، وب سایت دولت مرکزی، مقاله دیگری از نشریه پیپلز دیلی باز نشر داده و تیتر زد:

« موضع چین در قبال تحقق خنثی‌سازی انتشار گاز دی اکسید کربن موضعی قاطع است.»

به نظر نمی‌رسد که تغییری در این قانون صورت بگیرد؛ زیرا جلسات کنگره ملی خلق، بزرگترین گردهمایی سیاسی سالانه در چین بوده و تنها برای اتخاذ تصمیمات اساسی و بحث و تصویب قوانین جدید برگزار می‌شود.

در آن مقاله، دولت چین با لحنی قاطع اعلام کرد كه مصرف انرژی زغال سنگ، به طور چشمگیری کاهش یافته و به زیر 50٪ از كل انرژی مصرفی رسیده است. دولت چین همچنین در این مقاله تصریح کرده است كه مشغول ایجاد ظرفیت برای افزایش دو برابری تولید انرژی بادی و خورشیدی است تا در بلند مدت بتواند حفره‌های وارد شده بر  شبکه برق كشور را پر كند.

کوچ بزرگ ماینرهای چینی در پی اعمال محدودیت در چین

با توجه به ممنوعیت شدید استخراج رمزارز، تکلیف استخراج‌کنندگان چینی روشن شد: آن‌ها بدون اتلاف وقت کشور را ترک کردند.

دیو پریل، مدیرعامل و بنیان‌گذار شرکت Compute North، ارائه دهنده خدمات میزبانی برای استخراج رمزارز، در این خصوص گفت:

«با توجه به گفتگوهایی که با استخراج‌کنندگان چینی داشتم، فکر نمی‌کنم دیگر کسی در چین منتظر بماند. به عقیده من، اخطارها داده شده، خاموشی از راه رسیده و قرار نیست اوضاع تغییر کند.»

وی افزود:

«در هفته هاي اخير، 85٪ از استخراج‌کنندگان رمزارز كه درخواست خدمات میزبانی از شرکت وی را داشته‌اند، چيني تبار بوده و علت اصلی این امر، مهاجرت گسترده استخراج‌کنندگان چینی تبار به آمریکاست.»

شرکت  کامپیوت نورث Compute North مستقر در مینیاپولیس آمریکا بوده و اکنون دارای سه مرکز داده در نبراسکا، تگزاس و جنوب دکودا با بیش از 100 مگاوات قدرت محاسبه ترکیبی است. چشم‌انداز این شرکت، ایجاد پنج سایت جدید استخراج رمزارز و افزایش ظرفیت کل آن به 1.2 گیگاوات تا سه ماهه دوم سال 2022 است.

آمریکا مقصد ماینرهای چینی 

شرکت امریکایی Compute North جلب رضایت مشتریان چینی نوظهور در افق استخراج رمزارز در آمریکا را یکی از دغدغه‌های اصلی خود خواند و اظهار داشت:

«گمان نمی‌کنم آنها لزوماً به ایالات متحده نیاز داشته باشند یا صرفاً بخواهند به آمریکا مهاجرت کنند، بلکه تنها چیزی که می‌خواهند بیرون زدن از چین است. اکنون فشار زیادی برای تسریع در ارائه سایت‌‌های استخراج رمزارز به مشتریان چینی روی شرکت است و دغدغه ما جلب رضایت آنهاست.»

گفتنی است Compute North حداقل به پنج شرکت استخراج ارز دیجیتال از جمله بیت دیجیتال Bit Digital و ماراتن Marathon خدمت‌رسانی کرده است.

180 درجه تغییر رویه در رویکرد چین

اهداف خنثی‌سازی انتشار گاز دی اکسید کربن در برنامه پنج ساله چهاردهم در اواخر سال 2020 نوشته شده است. این طرح نقشه اولیه چین برای توسعه اجتماعی و اقتصادی است.

با اینحال، اجرای این طرح ابتکاری در زمینه آب و هوا، با نگرش سال گذشته دولت مرکزی در مورد زغال سنگ، کاملاً در تضاد است؛ زیرا دولت پکن از سال 2019، با تشویق شرکت‌های تولید انرژی به منظور افزایش تولید سوخت فسیلی و احیای نیروگاه‌های زغال سنگ، درصدد افزایش امنیت انرژی و شکوفایی رشد اقتصادی بوده و این مهم را در اولویت نخست خود قرار داده بود.

با توجه به اینکه چین اخیراً سیاست خنثی‌سازی انتشار گاز دی اکسید کربن را اجرایی کرده است، باید دید که چگونه این کشور پهناور کسری شدید انرژی مبتنی بر زغال سنگ را مدیریت خواهد کرد.

در حالی که هنوز مشخص نیست که آیا چین به اجرای این سیاست‌های سختگیرانه انرژی در سطح محلی ادامه خواهد داد یا خیر، به نظر می‌رسد دولت مرکزی قصد دارد برای رسیدن به اهداف آب و هوایی، اقدامات مربوطه را به طور کامل اجرا کند.

چرا ممنوعیت استخراج ارز دیجیتال مبتنی بر انرژی آبی؟

ممکن است سیاست خنثی‌سازی انتشار گاز دی اکسید کربن در چین، دلیل ممنوعیت استفاده از زغال سنگ را توجیه کند، اما قطعاً نمی‌تواند توضیح مناسبی برای این سؤال اساسی باشد:

چرا چین همچین آن دسته از سایت‌های استخراج بیت کوین را که با برق تأمین شده از منابع آبی پشتیبانی می‌شدند، به تعطیلی کشانده؟

آرتور لی در پاسخ به این سؤال گفت:

«چین راهی بهتر برای استفاده از انرژی برق تأمین شده از منابع آبی مازاد در استان‌های جنوبی در نظر گرفته است و قصد دارد برق مازاد بر نیاز این استان‌ها را برای مصرف استان‌های شرقی و شهرهایی كه منبع برق كافی ندارند، انتقال دهد.»

لی با تأکید بر اولویت‌بندی کشور در مصرف برق ادامه داد:

«در حالیکه فرایند استخراج در مراکز استخراج رمز ارز با استفاده از برق نیروگاه‌های آبی مانند سیچوآن متوقف شده است، دولت چین همچنان در حال ایجاد زیرساخت‌هایی برای انتقال برق مازاد مناطق آبخیز به شهرهای شرقی است.»

بحران برق در چین: همه صنایع تحت فشار قرار دارند

اوج‌گیری بحران برق در چین، اداره انرژی استان گوانگ دونگ را واداشته که از مناطق همسایه، از جمله یکی از مراکز اصلی استخراج رمزارز با استفاده از برق تأمینی از منابع آبی واقع در استان یون‌نان، درخواست کمک برای برق رسانی به این استان کند.

با اینحال، در آن زمان استان یون‌نان نیز به دلیل تأخیر در بارندگی، خود با بحران تولید انرژی برق در نیروگاه‌های آبی مواجه بود. به همین علت، نه تنها برخی از شرکت‌های استخراج ارز دیجیتال، بلکه صنایع ذوب آلومینیوم و روی در یون‌نان نیز به دلیل کمبود برق به تعطیلی کشیده شدند.

آیا تعطیلی صنعت کریپتو در چین موقفی است؟

با ایجاد حفره 364 گیگاواتی در بدنه برق کشور چین که معادل یک سوم کل نیروی مصرفی است، به نظر نمی‌رسد که این کشور بتواند در کوتاه مدت، راهی برای برون رفت کامل از بحران برق پیدا کند؛ زیرا جبران آن قطعاً نیاز به زمان خواهد داشت. به همین علت، چین ناگزیر است در راه تحقق اهداف زیست محیطی خود، تمامی صنایع کوچک و سهل‌الوصول، مانند صنعت استخراج رمزارز را قربانی کند و تاکنون لحن قاطع خود را در عمل نیز ثابت کرده است، بنابراین به نظر می‌رسد استخراج کنندگان رمز ارز باید بار سفر را ببندند.